Wanneer een persoon worstelt met een verslavingsprobleem, of het nu gaat om drugs, alcohol of gokken, kan hij zich ondanks het besef van zijn impasse en het dagelijks toenemen van problemen vaak niet voorstellen waar hij moet beginnen met het zoeken naar een oplossing. De meeste mensen zien zo’n inspanning als even moeilijk als het beklimmen van een bergtop.
De stadia van verandering
Tijdens mijn ervaring in verslavingsbehandeling ben ik getraind in verschillende theoretische modellen die de therapeutische reis van een verslaafde en het pad naar verandering proberen te beschrijven.
Het intertheoretische model van verandering, van Prochaska en DiClemente, is een van de meest representatieve modellen. Het beschrijft de stadia als een pad dat iedere persoon noodzakelijkerwijs moet doorlopen om tot volledige genezing te komen. Bovendien wordt het beschouwd als het meest innovatieve model binnen verslavingsbegeleiding en -behandeling dankzij de flexibiliteit en toepassing op verschillende soorten verslavingsproblemen. Daarnaast kan het inspelen op de verschillende behoeften van het individu, afhankelijk van het stadium waarin hij zich bevindt en zijn bereidheid tot verandering.
Over het algemeen zijn er vijf stadia die de aandachtspunten beschrijven waarop een persoon zich met begeleiding van een expert moet richten. Het proces omvat de fase van onbezorgdheid, gevolgd door de bezorgdheidsfase, de voorbereiding, de actie en tenslotte de onderhoudsfase.
Theorieën over verslavingsherstel benadrukken dat zowel therapeut als patiënt deze stadia zorgvuldig moeten bestuderen, waarna zij samen een individueel behandelplan kunnen ontwerpen dat gebaseerd is op het drieluik bestaande uit het type verslaving, de persoonlijkheidsbeoordeling en de bereidheid tot verandering.
Tot slot is bij verslavingsbehandelmethoden van groot belang de aanmoediging en empathie die de patiënt nodig heeft om stabiel te blijven op het pad van herstel. Het is ook cruciaal dat de patiënt zich bewust is van de voordelen van het zoeken naar een oplossing voor zo’n ingewikkeld probleem als verslaving.
Laten we onthouden dat, ongeacht het stadium, zodra de therapie begint, de mogelijkheden om een goed resultaat te bereiken worden vergroot.
